توجیه اقتصادی انرژی خورشیدی

آیا استفاده از انرژی خورشیدی توجیه اقتصادی دارد

بطور کلی می توان گفت که سیستم خورشیدی آفگرید(OFFGRID) یا همان منفصل از شبکه ،  در جاهایی بکار گرفته می شود که شبکه برق سراسری در دسترس نباشد . از این رو از پنل های خورشیدی در جاهای مختلف و با کاربردهای گوناگون مانند اقامت دائم ، ویلای تفریحی ، دکل های رادیوئی ، کشاورزی و غیره به منظور تولید انرژی استفاده می شود. در سیستم آفگرید ، انرژی الکتریکی در باتری ها ذخیره می شود و هنگام وصل مصرف کننده به سیستم ، انرژی آن تامین میگردد. در چنین سیستمی از آنجا که اتصال به برق شهری وجود ندارد ، تنها گزینه برق مورد نیاز، سیستم خورشیدی آفگرید است. در کنار اینورتر و شارژ کنترلر ، باتری ها یکی از اجزای پر هزینه سیستم های خورشیدی آفگرید هستند. باتری های سرب-اسید نسبت به سایر فناوری های دیگر هزینه های کمتری دارند و باتری های لیتیوم یون(Li-ion) و باتری های سدیم سولفور(NaS) پس از اسید سرب در رتبه های دوم و سوم باتری های گران قیمت هستند. باتری های سدیم سولفور( NaS) عمدتا برای ظرفیت های بزرگ استفاده می شوند ، از این رو ، فناوری امیدوار کننده برای بسیاری از سیستم های خورشیدی رایج ، لیتیوم است.

شاید برای خیلی ها این سوال پیش آید که با توجه به هزینه اولیه برای احداث نیروگاه و از نگاه دیگر ، پرداخت نکردن قبوض برق ، چرا از انرژی خورشیدی برای تامین برق مصرفی منازل خود استفاده نکنیم ؟

برای پاسخ به این سوال باید در ابتدا به این نکته توجه نمود که در یک سیستم خورشیدی آفگرید ، باتری جزء تجهیزات مصرفی سیستم تلقی می گردد و از آنجایی که باتری ها هر چند سال عمر خود را از دست می دهند و باید تعویض گردند ، هزینه های بالایی را روی دست شما میگذارند . پس همواره (با توجه به شرایط فعلی (مرداد99)) پیشنهاد ما برای کسانیکه که دارای انشعاب برق شهری هستند ، استفاده از نیروگاه خورشیدی آنگرید و یا متصل به شبکه است که بدون باتری از انرژی خورشید استفاده کنند . اما بازهم استفاده از انرژی تولید شده در یک نیروگاه خورشیدی آنگرید بدون باتری بصرفه هست یا خیر ؟ در ادامه با مقدمه ای به شرح مختصر از نیروگاه خورشیدی آنگرید به پاسخ این سوال میپردازیم .
در طرف دیگری از سیستم خورشیدی ، ما سیستم های آنگرید و یا متصل به شبکه را داریم . در این نوع سیستم  انرژی خورشیدی می تواند به عنوان یک سرمایه گذاری بلند مدت برای بسیاری از اماکن در نظر گرفته شود. سیستم های خورشیدی آنگرید ممکن است در ابتدا گران به نظر برسند ، اما با این گزینه می توانید هزینه زیادی را صرفه جویی کنید چرا که تجهیزات انرژی خورشیدی با دوام است و می توان گفت در بسیاری از تجهیزات بازده عملکرد آنها برای مدت طولانی حفظ می شود . این یعنی سرمایه گذاری در بحث نیروگاه خورشیدی ، یک سرمایه گذاری با برگشت سرمایه بلند مدت است . 
در مورد سیستم های خورشیدی آنگرید ، توجیه اقتصادی سیستم باید با محاسبه قیمت برق در جاهای مختلفی مورد بررسی قرار گیرد که شرایط آب و هوایی  از عوامل مهم برای توجیه استفاده این سیستم ها باید در نظر گرفته شود . همانطور که قبلاً ذکر شد ، سیستم های خورشیدی برای یک دوره طولانی مقرون به صرفه هستند و می تواند به عنوان یک سرمایه گذاری مناسب برای تولید برق در نظر گرفته شوند. با توجه به نرخ تعرفه های برق در سال 98 و 99 ، به فرض اینکه بخواهیم توجیه استفاده از انرژی خورشیدی را برای یک خانه پرمصرف بررسی نماییم ، می توان به شکل زیر توضیح داد :
با توجه به تعرفه های برق در استان های مختلف ایران و از آنجایی که برای تعرفه های برق ، شهرها و استان ها به گروه های عادی ، گرمسیری 1 ، گرمسیری 2 ، گرمسیری 3 و گرمسیری 4 تقسیم شده اند ، می توان ذکر نمود که یک خانه مسکونی با صرف 900 کیلووات انرژی الکتریکی در ماه ، بایستی مبلغ 300 هزار تومان به اداره برق بپردازد . حال اگر بخواهیم این منزل را با استفاده از یک نیروگاه خورشیدی خانگی آفگرید (با باتری) مجهز سازیم و تمامی انرژی مصرفی آن را از نیروگاه خورشیدی تامین کنیم باید یه نیروگاه 5 کیلوواتی احداث نماییم که هزینه های تجهیزات و همچنین نصب و راه اندازی این نیروگاه (در مرداد 99) چیزی حدود 250 میلیون تومان باید هزینه شود (البته با پنل های با کیفیت و باتری ژل دیپ سایکل بهمراه پشتیبانی از روزهای ابری) . یعنی اگر تورم تعرفه برق را ده درصد سالیانه در نظر بگیریم ، هزینه های برق مصرفی با استفاده از برق شهری طی 50 سال به 250 میلیون تومان می رسد ! و عملا این کار توجیه اقتصادی ندارد . 
حالا ببینیم این قضیه در مورد نیروگاه خورشیدی 5 کیلووات متصل به شبکه و یا آنگرید چگونه است :
با فرض اینکه شما قصد داشته باشید بالای پشت بام منزل مسکونی خود که یک انشعاب 25 آمپری تکفاز نیز دارید ، یک نیروگاه خورشیدی 5 کیلوواتی احداث نمایید . در این حالت هزینه احداث این نیروگاه در حال حاضر 65 میلیون تومان خواهد بود . از آنجاییکه دولت با شما یک قرارداد 20 ساله برای خرید تضمینی برق تولیدی می بندد و با توجه به نرخ خرید تضمینی حال حاضر (1040 تومان به ازای هرکیلووات) بین 5 تا 6 سال اصل سرمایه شما برمی گردد و می توان حدود 10 تا 15 سال یک درآمد بی دردسر داشته باشید . اما باز هم توجیه پذیر نیست که از برق تولیدی خود نیروگاه برای مصارف خانگی استفاده کنید و بهتر است تمام و کمال آن را به شبکه تزریق نمایید .

جمع بندی
با توجه به وارداتی بودن تجهیزات انرژی خورشیدی و نیز ارزان بودن برق در ایران ، استفاده از انرژی خورشیدی برای مصارف خود ، تنها و تنها در اماکن فاقد انشعاب برق شهری بصرفه هست و میتوان انرژی مصرفی در اینگونه اماکن را با هزینه های مختلف اجرا و نصب نمود .

توجیه اقتصادی سیستم های خورشیدی از مباحث مهمی در نصب و فروش نیروگاههای انرژی خورشیدی محسوب می گردد اولویت استفاده باید از قطعات انرژی خورشیدی با کیفیت مانند SMA KACO EPEVR YINGLI SHINSUNG COTEK CARSPA VOLTRONICPOWER EPSOLAR باشد . سانان سولار با فروش تخصصی در انرژی خورشیدی کمک شایانی به خریداران می کند.